Je kent ze wel, de onderlegger matjes in het ziekenhuis, revalidatiecentra of bij de dokterspraktijk. Maar wist je ook dat deze onderleggers in de top 10 staan van milieu impact hotspots op een Intensive Care. Alleen al in het UMCG worden 890 onderleggers per dag gebruikt! Dat zijn er 325.000 per jaar en dan hebben we het nog maar over één van de 113 ziekenhuislocaties die Nederland heeft. Hier valt dus een enorme winst (of juist besparing) te behalen.
Medisch product verduurzamen
Klaske Geene studeert Biomedical Engineering aan de Rijksuniversiteit in Groningen. Voor haar afstudeeronderzoek wil ze een medisch product verduurzamen. En zo kwam Klaske terecht bij Ecoras. Samen met Jon Salt en Micha Klaarenbeek kwam ze op het idee om voor de medische onderleggers een duurzaam alternatief te ontwerpen.
Klaske start met een vergelijkende LCA (life cycle assessment) van de onderlegger en de herbruikbare variant. De wegwerp-onderleggers bevatten verschillende soorten plastic, wat het ook lastig maakt te recyclen. Dit gebeurt trouwens nog bijna niet. De herbruikbare variant kan 100 keer gebruikt worden, maar het reinigingsproces heeft een behoorlijke milieu impact. De vergelijkende LCA moet dus uitwijzen hoe de wegwerp-onderlegger zich qua milieu impact verhoudt tot de herbruikbare onderlegger.
Een LCA is net een speurtocht
“Een LCA is eigenlijk net een speurtocht en dat is nou precies wat het zo leuk maakt”, vertelt Klaske. “Mijn speurtocht begint bij een ziekenhuis om te achterhalen welke matjes zij gebruiken en wie de herbruikbare onderleggers voor hen wast. Vervolgens heb ik contact gezocht met de wasserij en zij gaven mij weer de naam van de groothandel waar zij de matjes kopen. Nadat ik contact had opgenomen met de groothandel, kwam ik uit bij de leverancier die de matjes produceert. Van hen krijg ik hopelijk informatie over de materialen waar de herbruikbare onderlegger van wordt gemaakt (en in welke percentages), en mogelijk kan ik via hen ook achterhalen wat het gas- en elektriciteitsverbruik van het productieproces is.”
Het achterhalen van al die gegevens is een heuse speurtocht. Dit kost veel tijd, maar als het eenmaal bekend is, kan dit ook worden vastgelegd. Grotere bedrijven worden vanaf 2024 verplicht om over dit soort gegevens van hun producten te beschikken (CSRD Corporate Sustainability Reporting Directive). Daar kun je je dan maar beter alvast op voorbereiden, want het is weliswaar een eenmalig, maar toch ook zeer tijdrovend klusje. Ecoras adviseert en begeleidt bedrijven bij deze nieuwe Europese regelgeving.
“Laatst had ik ook het merk ‘dumoulin’ van een ziekenhuis gekregen”, lacht Klaske. Maar wat ik ook intypte, ‘dumoulin onderlegger’ of ‘dumoulin incontinentie’ of zelfs het hele bestelnummer, het enige wat ik kreeg was informatie over de bekende wielrenner. Na een hele zoekactie kwam ik uiteindelijk via Linkedin uit bij een bedrijf in het zuiden van België.”
Wanneer Klaske deze gegevens heeft, gaat ze een duurzaam alternatief ontwerpen. “Eerst brainstormen over wat er allemaal duurzamer kan en dan wil ik de beste optie gaan uitwerken.” Succes Klaske, wij van Ecoras zijn benieuwd wat je ontdekt en ontwerpt.
Wil je meer weten over LCA’s, klik dan hier. Nieuwsgierig naar andere projecten van Ecoras rondom het verduurzamen van medische producten? Lees dan ons verhaal over het circulair maken van ziekenhuisafval?