In een wereld waar steeds meer vraag is naar circulaire (duurzamere) producten en diensten, moeten bedrijven zich voortdurend onderscheiden op het gebied van duurzaam productontwerp. Een essentieel instrument dat steeds meer aandacht krijgt tijdens de productontwerpfase is Life Cycle Assessment (LCA), in het Nederlands levenscyclusanalyse genoemd.
Life Cycle Assessment (LCA)
LCA is een systematische methodologie die wordt gebruikt om de milieueffecten van een product gedurende de hele levenscyclus te evalueren, van grondstofwinning tot verwijdering. Het beoordeelt factoren zoals energieverbruik, uitstoot van broeikasgassen, watergebruik, afvalproductie en andere milieu gerelateerde indicatoren. LCA biedt waardevolle inzichten in de milieugevoelige punten (hotspots) van het product, waardoor ontwerpers weloverwogen beslissingen kunnen nemen en de milieuprestatie kunnen verbeteren.
Gouden tips voor het toepassen van LCA tijdens het productontwerpproces:
- Analyseer de milieu impacts van verschillende materialen. Met LCA software programma’s (zoals SimaPro) kun je relatief eenvoudig de samenstelling van materialen & producten aanpassen. Verander bijv. ”Tropisch hardhout” door ”Europese eik” en je zult zien dat de milieueffecten erg verschillen.
- Speel met verschillende functionele eenheden. Voer de analyse uit op basis van de functie die het product dient te vervullen. Voorbeeld: in plaats van ‘Wat is de impact van een benzine- versus elektrische- en hybride auto?’ kun je je ook het volgende afvragen ‘Welke type auto heeft de laagste milieu impact per gereden kilometer?’. Deze alternatieve vraagstelling levert soms hele nieuwe inzichten op!
- Neem end-of-life processen zorgvuldig mee. Wat als je je product zo ontwerpt dat de onderdelen verwisselbaar zijn met andere producten? Wat als jouw product vanwege een alternatief materiaal ineens 100% recyclebaar is? In LCA kun je ook de voordelen in kaart brengen van duurzamere end-of-life routes, denk aan R-strategieën zoals re-use, refurbish en recycling.
- Leg je initiële verwachtingen opzij. LCA kan je verbazen, zo kan het zijn dat een product met een (initieel) hoge milieu-impact, op langere termijn een minder lage impact heeft. Zo koos Mitsubishi ervoor om bij haar concept ‘Lift as a Service’ te kiezen voor beschermingspanelen van staal in plaats van kunststof. Ondanks de hogere impact van staal, zorgt de duurzaamheid (sterkte) en recyclebaarheid van het materiaal voor een minder hoge impact over de gehele levensduur van de lift.
- Voorkom CO2 tunnelvisie. Waar het ene product een lage CO2 footprint heeft, kan het in andere impact categorieën zoals ‘Toxiciteit voor mens/milieu’ relatief hoog scoren. Het is daarom belangrijk om naast de CO2-footprint (Global Warming Potential, vaak aangeduid als CO2-equivalent) ook andere impact categorieën te analyseren. Dit kan relatief eenvoudig door in de analyse fase een andere impact-methode te nemen. Een impact methode die een breed scala impact categorieën meeneemt is de Environmental Footprint (EF) Methode. Het figuur hieronder laat zien welke categorieën worden meegenomen en waar deze invloed op hebben.
De LCA benadering stimuleert productinnovatie door ontwerpers aan te moedigen holistisch te denken en duurzaamheid al in de vroegste stadia van de ontwikkeling mee te nemen. Nieuwsgierig naar de verschillende LCA’s die wij maken voor producten of bedrijven? Lees hier meer. Neem ook gerust contact met ons op als je meer wilt weten.
Credits image: Image by bycgzr on Freepik